اقتصاد۲۴- وام مسکن، یکی از انواع وام محسوب میشود که ضمانت آن یک دارایی حقیقی است و به طور معمول برای تهیه هزینه خریداری، ساختوساز یا نوسازی ملک یا واحد ساختمانی توسط موسسات مالی، برخی شرکتهای خصوصی و بانکها به اشخاص حقیقی یا حقوقی پرداخت میشود. وام خرید مسکن، در دو دهه اخیر و پیش از تغییر وضعیت اقتصادی در سالهای اخیر، کمک بزرگی برای خرید خانه محسوب میشده است. با وام مسکن زوجین و همچنین افراد مجرد میتوانستند با این تصور که وام خرید مسکن چیزی حدود ۵۰ تا شاید ۷۰ درصد قیمت خانه مورد نظرشان را پوشش میداد به فکر خرید خانه باشند، اما در سالهای اخیر و با افزایش چشمگیر قیمت مسکن در ایران، این درصد به شدت کاهش یافت و حالا شاید ارزش وام مسکن به کمتر از یک چهارم ارزش ملک کاهش یافته است.
وام خرید مسکن را در میان بانکهای مختلف کشور میتوان به طور تخصصی از بانک مسکن دریافت کرد، اما بانکهای دیگری نیز وجود دارند که اعتباراتی برای پرداخت این وام دارند. بانک مسکن نیز این وام را به طور معمول به دو شکل پرداخت میکند: اول وام مسکن یکم و دوم وام اوراق.
نوع اول یعنی وام مسکن یکم به کسانی تعلق میگیرد که برای نخستین بار از تسهیلات وام مسکن استفاده میکنند. شرایط وام خرید مسکن خانه اولیها به این صورت است که متقاضیان، طبیعتاً پیش از هرچیز باید در بانک مسکن سپردهگذاری کنند.
نوع دوم تسهیلاتی که میتوانید از بانک مسکن دریافت کنید، وام اوراق است. متقاضیان این وام معمولاً افرادی هستند که پسانداز کافی ندارند یا خودشان نمیتوانند سپرده جدیدی را افتتاح کنند و ۱۲ ماه در صف انتظار بمانند.
شرایط در یافت وام مسکن چیست؟
بخشی از شرایط برای دریافت وام مسکن مشابه دریافت سایر وام هاست و برای مثال شرط دریافت وام مسکن همچون سایر وامها این است که باید سن متقاضی ۱۸ سال باشد و مبلغ درآمد خالص دریافت کننده وام در فیش حقوقی باید آن قدر باشد که بانک مطمئن شود دارنده وام توانایی بازپرداخت اقساط را دارد.
البته باید توجه کرد که برخی از شرایط دریافت وام خرید مسکن نیز در طول زمان دچار تغییرات اساسی شده و برای مثال یکی این که اکنون فقط شهروندانی میتوانند برای دریافت وام مسکن اقدام کنند که پیش از این چنین وامی دریافت نکرده باشند. یکی دیگر از این شرایط نیز این است که برای دریافت وام مسکن باید از تاریخ جواز خانهای که متقاضی برای خرید انتخاب کرده است کمتر از ۱۵ سال گذشته باشد و ارزش ریالی ملک به اندازه هشتاد درصد از مبلغ وام باشد.
وام مسکن یکم و شرایط ثبت درخواست این مدل از وام مسکن
این نوع اعتبار برای دریافت وام مسکن معمولا به خانه اولیها که هیچ وام و تسهیلاتی برای خرید و تعمیر مسکن دریافت نکردهاند، تعلق میگیرد. این نوع از وام بانک مسکن هم چنین دو مدل انفرادی و زوجین دارد. مبلغ این وام بسته به این که درخواست کننده وام در کدام شهر سکونت دارید، با هم متفاوت است و البته مبلغ اعتبار انفرادی در شهر تهران ۸۰ میلیون تومان، در شهرهایی با جمعیت ۲۰۰ هزار نفر به بالا ۶۰ میلیون تومان و در شهرهای کوچکتر ۴۰ میلیون تومان است.
همچنین وام مسکن اول زوجین در شهر تهران ۱۶۰ میلیون تومان، در شهرهایی با جمعیت ۲۰۰ هزار نفر به بالا ۱۲۰ میلیون تومان و در شهرهای کوچکتر ۸۰ میلیون تومان است.
وام خرید مسکن بانک مسکن با اوراق حق تقدم
برای دریافت وام خرید مسکن با اوراق حق تقدم، وام گیرنده باید اوراق حق تقدم را خریداری کند. هم چنین این وام به دو صورت فردی و زوجین ارائه میشود که سقف اعتبار فردی ۲۰۰ میلیون تومان و سقف اعتبار زوجین با ارائه عقدنامه، ۴۰۰ میلیون تومان تعیین شده است. حداکثر زمان بازپرداخت وام مسکن با اوراق حق تقدم ۱۴۴ ماه یعنی حدود ۱۲ سال است. ضمن این که به این مبلغ اعتبار، ۸۰ میلیون هم وام جعاله یا همان تعمیرات مسکن نیز میتواند اضافه میشود که وام گیرنده میتواند به صورت فردی مجموعا ۲۸۰ میلیون و به صورت زوجین، ۴۸۰ میلیون تومان وام دریافت کند. حداکثر زمان بازپرداخت وام جعاله نیز حدود ۵ سال است که به اقساط وام مسکن اضافه میشود.
مدارک لازم برای اخذ وام خرید مسکن کدام است؟
فهرست مدارکی که برای وام مسکن به آن نیاز است:
کارت حساب یا اوراق حق تقدم
اصل و کپی مبایعهنامه/ همراه با کد رهگیری
اصل و کپی صفحات سند (در اسناد دفترچهای تهیه کپی از صفحه اول نقل و انتقالات در صورت خالیبودن هم الزامی است. ضمن اینکه سند شما نباید در رهن باشد)
اصل و کپی بنچاق (اگر ملک نوساز است، ارائه تقسیمنامه جایگزین بنچاق الزامی است)
اصل و کپی صورتمجلس تفکیکی (در صورتی که سند متعلق به آپارتمان باشد نیازی نیست)
اصل و کپی تمام پروانههای ساخت (اعم از تخریب و نوسازی، تغییر نقشه و … که همه آنها را میتوان از شهرداری دریافت کرد)
اصل و کپی ملک مورد خریداری/ دارای کدپستی
اصل و کپی تمام صفحات شناسنامه و کارت ملی خریدار/خریداران و فروشنده/فروشندگان
اصل و کپی وکالتنامه فروش به انضمام صفحات شناسنامه موکل و اصل و اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه وکیل (در صورتی که ملک توسط وکیل به فروش میرسد)
گواهی اشتغال متقاضی تسهیلات
افتتاح حساب قرضالحسنه به نام خریدار
وام تعمیرات بانک مسکن چگونه پرداخت میشود؟
اگر شخصی منزل مسکونی با بافتی فرسوده و قدیمی داشته باشد، برای تعمیرات و نوسازی ممسکن خود میتواند، وام تعمیرات بانک مسکن را که با نام جعاله شناخته میشود، دریافت کند. هم چنین این نوع وام بر روی سند ملک اعطا میشود و حتی گاهی این امکان وجود دارد که اگر خانه احتیاج به بازسازی نداشته باشد، نیز صاحب ملک میتواند این وام را دریافت و برای امور دیگر خرج کند.
برای دریافت این وام نیز در ابتدا باید اوراقی که بانک تعیین میکند شخص وام گیرنده خریداری کند، چون که در این روش به جای سپرده گذاری نیاز به خرید اوراق است. سقف اعتبار این وام نیز ۸۰ میلیون تومان است و حداکثر زمان بازپرداخت اقساط، ۸۰ ماه و سود این وام ۱۷.۵ درصد است.
وام ودیعه مسکن، وامی تازه برای درخواست مسکن
وام کمک ودیعه مسکن نیز وام جدیدی است که از ابتدای دوران کرونا و همزمان با رشد بسیار بالای مبلغ اجاره بها در کشور باب شده است. سقف وام ودیعه مسکن ۷۰ میلیون تومان، با سود ۱۷.۵ درصد و هم چنین بازپرداخت ۳۶ ماهه اعطا میشود. سقف این اعتبار در تهران ۷۰ میلیون تومان و در شهرهایی با جمعیت بالای ۲۰۰ هزار نفر این وام با رقم ۶۰ میلیون تومان و در شهرهای کوچکتر ۵۰ میلیون تومان برای وام ودیعه مسکن به مستاجران پرداخت میشود.